روزهداری، بارداری و شیردهی
با حلول ماه رمضان، بسیاری از خانمهای باردار و شیرده به این سوال فکر میکنند که آیا آنها هم قادرند روزه بگیرند و این نخوردن و نیاشامیدن در طول روز به علت روزهداری و گرسنگی و تشنگی متعاقب آن تاثیری روی بارداری و شیردهی آنان دارد یا خیر و آیا به جنین آنها آسیب نخواهد رسید؟ آیا نوزادشان رشد مناسبی خواهد داشت؟ این سوالات در سطح وسیعی از زنان شیرده و باردار مطرح است.
سلامت جنین هنگام روزهداری مادر از دو جنبه تغذیه مادر و اختلال در
سوخت و ساز بدن قابل بررسی است. تغذیه مناسب مادر به طور معمول با افزایش وزن وی
کنترل میشود که به طور متوسط 12-9 کیلوگرم است. احتمال تولد نوزاد با وزن کمتر از
وزن طبیعی در مادرانی که تغذیه مناسب ندارند بیشتر است. هنگام روزهداری نیز وزن
مادران میتواند به مقدار کالری که مصرف میکنند تغییر کند. بنابراین روزهداری
مادر باردار و شیرده قطعا روی سلامت مادر و نوزاد او تاثیر دارد اما میتوان این
تاثیرات را کاهش داد.
آیا روزه برای مادر باردار خطر دارد و اگر مادر باردار خواست روزه بگیرد در چه مرحلهای از بارداری میتواند روزه بگیرد؟
زن باردار در سه ماه اول بارداری به ویژه هشت هفته اول به دلیل تشکیل سلولهای
مغزی جنین نباید روزه بگیرد. کمبود قند در سه ماه اول بارداری به شدت روی رشد
عمومی جنین موثر است و این امر به ویژه در فصولی که مدت روزهداری طولانیتر است
از حساسیت بیشتری برخوردار است.
روزهداری در سه ماهه دوم تاثیرات سویی بر جنین ندارد اما در سه ماه سوم برای
اینکه 50 تا 70 درصد انرژی جنین از گلوکز مادر تامین میشود،
روزهداری سبب افزایش برداشت ذخایر چربی و به دنبال آن افزایش ترکیبات کنونی در
خون مادر میشود این ترکیبات از طریق جفت وارد گردش خون جنین شده و به سیستم عصبی
او آسیب میرساند بنابراین در این دوره روزه توصیه نمیشود.
چنانچه زن بارداری حدود هشت ساعت ناشتا باقی بماند قندخون او نسبت به حد
طبیعی کمتر شده و با افزایش مدت زمان گرسنگی احتمال افزایش کتون در خون مادر وجود
دارد.
چنانچه تصمیم به روزهداری به مدت بیش از 3 روز مداوم دارید بهتر است
با پزشک خود مشورت نمایند. تا او بر اساس شرایط جسمانی شما- وضعیت چنین توصیههای
لازم را به شما بنماید. حاملگیهای پرخطر مانند افراد مبتلا به دیابت بارداری- چندقلویی، کمخونی،
و فشارخون و عدم رشد مناسب جنین، سابقه حاملگیهای ناموفق قبلی....... بهتر است
روزه نگیرند.
آیا با استراحت یک زن باردار قادر است روزه بگیرد؟
زن باردار زمانی میتواند فریضه روزه را به جا آورد که فعالیت روزانه کمی داشته
باشد و آزمایشهای خون و ادرار او نیز طبیعی باشد. اگر خانمهای باردار روزه
گرفتند نباید از خانه بیرون بروند و فعالیت کمی باید داشته باشند. خصوصا اگر هوا
گرم است حتما باید در منزل باشند.
همچنین باید مقدار کالری مورد نیاز آنها براساس قد، وزن و سن حاملگی
به وسیله پزشک محاسبه شود. اگر مقدار کالری با وعدههای سحری، افطاری و شام و میانوعدههای
میان آنها مناسب بود، میتوانند با مشورت پزشک روزه بگیرند. البته اگر بیماری
خاصی نداشته باشند.
علاوه بر این رژیم غذایی برای زنان باردار سالم روزهدار باید حاوی پروتئین، سبزی و میوهها و
خوراکیهای شیرین مفید و مغذی مانند خرما باشد. در وعدههای افطار از مایعات و
مواد غذایی سبک استفاده کنند و به فاصله چند ساعت شام میل کنند و هنگام سحر از
مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، گردو، خشکبار و خرما استفاده کنند. و در صورت بروز
سردرد سرگیجه روزه را متوقف کنند.
بعضی از افراد در مواقع گرسنگی دچار سردرد، ضعف، سرگیجه و بیحالی میشوند.
این افراد حتما باید با مشاوره با پزشک روزه بگیرند.
روزه برای چه مادرانی ضرر دارد؟
کمبود وزن اولیه مادر زیر 50 کیلوگرم، نامناسب بودن رشد جنین در داخل
رحم، کاهش مایعات آمینوتیک اطراف جنین، افزایش فشارخون در دوران حاملگی و مسمومیت
حاملگی از مواردی است که زنان باردار در صورت بروز نباید بر روزه گرفتن اصرار
داشته باشند.
آیا روزهداری روی رشد جنین و بهره هوشی او تاثیر دارد؟
در تحقیقی که به وسیله محققان دانشگاه شهید بهشتی به منظور تاثیرات
درازمدت روزهداری مادران در ماه رمضان بر رشد مغزی جنین و بهره هوشی 98 کودک و
نوجوان چهار تا 13 سال که مادرشان هنگام بارداری روزه گرفته بودند اندازهگیری شد
مشخص شد که 30 روز روزهداری مادران حتی وقتی طول روز به طور متوسط 12 ساعت است
تاثیر نامطلوبی روی بهره هوشی کودکان ندارد.
و روزهداری سبب کاهش وزن نوزادان نشده است. روزهداری اثر قابلتوجهی
روی رشد و جثه در هنگام تولد ندارد. البته شاید روزهداری بیش از 15 روز موجب کاهش وزنگیری مادر شود اما
روی رشد جنین تاثیر چندانی ندارد.
از آنجایی که از برکات ماه مبارک رمضان فواید و تاثیرات معنویی آن
است. بنابراین خانم باردار برای برخورداری از این سفره گسترده فیض الهی بهتر است
که با انجام واجبات و مستحبات این ماه خود و فرزندش را در این فضای معنوی قرار دهد
و با روزهگیری واقعی برنامهریزی صحیح برای تغذیه خود داشته باشد. استراحت کافی و
روزهداری به روزهای خاص و ایام قدر محدود کند و سعی کند هر چه بیشتر از برکات این
ماه برخوردار شود.
آیا مادرانی که ویار دارند میتوانند روزه بگیرند؟
با توجه به اینکه در ماههای اول بارداری عدهای از زنان دچار تهوع و
ویار میشوند و در حالت عادی هم امکان مصرف وعدههای غذایی را ندارند، روزهداری
این مشکل را تشدید میکند و موجب کاهش سریع قندخون میشود.
در سه ماه اول بارداری که ویار دارند میل چندانی به غذا نداشته و دچار
حالت تهوع شدید، افت فشار و کمبود قند هستند و نباید روزه بگیرند.
آیا مادران شیرده میتوانند روزه بگیرند؟
علیرغم اهمیت شیر مادر برای شیرخواران به ویژه شش ماه اول زندگی،
بسیاری از مادرانی که کودکان خود را شیر میدهند و در ماه رمضان روزه میگیرند، به
علت نگرانی از این امر که روزهداری آنان منجر به کاهش حجم شیر یا کمبود مواد مغذی
موجود در شیر شود، در هنگام روزهداری تعداد دفعات شیردهی به کودکان را کم کرده و
یا از غذای کمکی برای او استفاده میکنند.
روزهداری زنان شیرده در صورت رعایت برنامه غذایی مناسب در رشد کودک
اختلالی ایجاد نمیکند.
البته مادران در شش ماهه اول شیردهی نباید روزه بگیرند زیرا کودک
وابسته به شیرمادر است و گرسنگی طولانیمدت مادر در رشد کودک اختلال ایجاد میکند.
رژیم غذایی مادران شیرده باید از پروتئین، کلسیم و آهن و انواع
ویتامینها باشد که در غیر این صورت رشد کودک و سلامت مادر به خطر میافتد.
در صورتی که روزهداری موجب کاهش شیر آنان شود نباید روزه بگیرند. به
مادران شیرده که پس از شش ماهگی فرزندشان روزه میگیرند توصیه میشود هنگام افطار
و سحر از موادغذایی سرشار از آهن، گوشت، حبوبات، کلسیم شیر و لبنیات مصرف کنند
البته مادران شیرده باید توجه کنند که کاهش وعدههای غذایی طی روزهداری موجب کاهش
حجم شیر میشود که متعاقب آن شیر مورد نیاز نوزاد تامین نمیشود. بنابراین روزهداری
برای مادری که کودکش کاملا متکی به شیر مادر است توصیه نمیشود. به همین علت متخصصان
توصیه میکنند زنان در شش ماه اول شیردهی نباید روزه بگیرند چون کودک وابسته به
شیرمادر است و گرسنگی طولانی مادر شیرده در رشد کودک اختلال ایجاد میکند.
اما زنان شیرده میتوانند پس از شش ماهگی کودک و زمانی که او از تغذیه
کمکی استفاده میکند روزه بگیرند.
این مادران باید در هنگام سحر از شیر و مایعات استفاده کنند چون کمبود
مایعات سبب کاهش حجم شیر میشود. علاوه بر این از انجام فعالیتهای سنگین هم باید
اجتناب کنند.
به یاد داشته باشید که شما بیش از هر کس دیگری حتی پزشکتان میتوانید
ارزیابی کنید که روزه برای شما و فرزندانتان مضراست یا نه؟ و مطمئن باشید که شرع
مقدس اسلام این تکلیف را به خود شخص واگذار کرده است که اگر برای او ضرر دارد میتواند
با اطاعت از فرمان الهی مبنی بر اجتناب از مضرات، روزههای قضا را به شرایط بهتر
جسمانی موکول کند و تلاش نماید در ایام ماه مبارک با انجام ادعیه و مستجبات و
واجبات دیگر و اجتناب از محرمات یکی از مخلصترین روزهداران الهی باشید.
بعد از زایمان، تا چه مدتی محدودیت و منع رابطه زناشویی وجود دارد؟ پاسخ را از دکتر ملکمنصور اقصی، متخصص زنان و زایمان بشنوید.
خیلی از همسران تصور میکنند پس از زایمان باید تا هفتهها رابطه زناشویی نداشته باشند؛ چون ممکن است برقراری چنین رابطهای باعث آسیب به مادر شود. باور غلط دیگری که در این مورد رواج دارد، بهتر بودن سزارین نسبت به زایمان طبیعی برای برقراری رابطه زناشویی بعد از آن است. البته بعضی اوقات هم مشغولیت بچهداری باعث میشود که زوجها خودشان و یا رابطه زناشوییشان را فراموش کنند که این نکته هم میتواند در درازمدت عوارض نامطلوبی بر روابط زوجین بگذارد. درباره این موارد با دکتر ملکمنصور اقصی، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه تهران گفتگو کردهایم...
بعد از زایمان، تا چه
مدتی محدودیت و منع رابطه زناشویی وجود دارد؟
در یک مدت زمان خاص پس از زایمان، توصیه ما این است که رابطه زناشویی وجود نداشته باشد و علت آن هم این است که میخواهیم محل چسبندگی جفت ترمیم پیدا کند چون مثل یک زخم باز میماند. جفت از دیواره کنده شده و خونریزیهای معمول بعد از زایمان، از همین محل است. تا این زخم ترمیم پیدا نکرده، بهتر است رابطه زناشویی نداشته باشند. این زمان حدود 3 هفته طول میکشد. در قدیم میگفتند تا 6 هفته. اما امروز میگویند تا 3 هفته هم کفایت میکند.
آیا این مدت برای
زایمان طبیعی و سزارین فرق دارد؟
مسلما شرایط زایمان طبیعی و سزارین باهم فرق میکند. اگر زایمان طبیعی باشد چون در محل، ممکن است برش و بخیه زده شده باشد و این زخم در طول 2 هفته بهبود پیدا میکند، چنانچه مشکل خاصی پیدا نکند، همین 3 هفته کافی است.
در مورد سزارین چه طور؟
بستگی دارد به نوع سزارینی که انجام شده است. اگر همراه با چسبندگی زیاد یا بروز عفونت باشد، ممکن است رابطه زناشویی همراه با درد باشد. یعنی پس از رابطه زناشویی، زن یک درد مبهمی در ناحیه لگن خود حس میکند. در حقیقت، با حرکت احساس درد میکند. بالاخره سزارین یک برش است. شکم باز شده و دست خورده، در بهترین شرایط هم سزارین تا حدی چسبندگی ایجاد میکند. بنابراین زایمان طبیعی از این جهت بهتر است و برخلاف تصور عوام که فکر میکنند سزارین برای رابطه زناشوییشان بهتر است، باید اشاره شود که پس از یک زایمان طبیعی و سالم، رابطه زناشویی در مقایسه با سزارین مطلوبتر است.
آیا این چسبندگی، به
غیر از درد محدودیت دیگری هم برای رابطه زناشویی ایجاد میکند؟
نه، فقط همان درد را ایجاد میکند. پس از زایمان نکته دیگری که وجود دارد، زمانی است که مادر شیر میدهد. در این شرایط فعالیت تخمدانها متوقف شده و این میتواند باعث کم شدن ترشحات واژن و خشکی آن شود. اگر زن چنین احساسی را دارد، بهتر است از ژلهای لوبریکانت استفاده کند که محلول در آب است.
برخی خانمها تصور میکنند
بعد از زایمان طبیعی ممکن است نتوانند مثل قبل رابطه زناشویی برقرار کنند. آیا
چنین تصوری درست است؟
یکی از تغییرات فیزیولوژیک که در طول بارداری اتفاق میافتد هیپرتروفی یا افزایش حجم دستگاه تناسلی است؛ یعنی یک مقداری بافت بزرگتر و متورمتر میشود. خود کانال زایمانی نیز بازتر میشود. رحمی که قبلا 100 گرم بوده حالا میشود 1000 گرم. بعد از زایمان، تمام این تغییرات طی 6 هفته بر میگردد به حالت عادی. پس تغییرات چندانی برای اندامها برای طولانی مدت اتفاق نمیافتد.
در جایی میخواندم که برای پیشگیری از تغییر شکلهای مختصری که ممکن است بعد از بچهدار شدن اتفاق بیفتد، تمرینهایی وجود دارد. آیا این حرف درست است؟
بله، تمرین عضلات کف لگن، ورزشی است که حتی برای خانمهایی که باردار نیستند، میتواند رضایت ناشی از رابطه زناشویی را افزایش دهد. برای خانمهایی که اختلالات جسمی دارند و یا دیر به ارگاسم میرسند، توصیه میشود در طول روز مرتب این عضلات را تقویت کنند. برای تقویت، عضلات را باید به صورت متناوب منقبض و منبسط کنند. ابتدا نیز این کار را با دفعات کم شروع کرده و کم کم آن را افزایش دهند. طول مدت انقباض و انبساط را هم میتوانند افزایش دهند. به عنوان مثال اول 3 ثانیه، و بعد کم کم مدت را تا 10 ثانیه افزایش دهند. این تمرین حتی برای دوران یائسگی که عضلات کف لگن ضعیف میشوند نیز مفید است البته توصیه میشود که در دوران بارداری نیز خانمها این کار را انجام دهند.
بسیاری از خانمها پس
از زایمان و در زمان شیر دادن، از ترس باردار شدن ترجیح میدهند که رابطه زناشویی
نداشته و یا در حداقل ممکن داشته باشند. روش درست برای جلوگیری در این دوران چیست؟
توصیه میکنیم که خانمها هفته ششم پس از زایمان به مراکز بهداشت مراجعه کنند. مشاور با توجه به شرایطی که زن و مرد دارند روش قابل اطمینانی را برای جلوگیری به آنها معرفی میکند چرا که فقط 40 روز اول پس از زایمان احتمال بارداری وجود ندارد و بعد از آن به علت احتمال حاملگی، جلوگیری صورت بگیرد
خوابیدن بعد از مقاربت به باردار شدن کمک می کند
چنانچه مقاربت در زمان تخمک گذاری انجام شود، شانس بارداری افزایش خواهد یافت. در صورتی که خانم ها اطلاع دقیقی از زمان باروری نداشته باشند، می توانند نزدیکی را یک روز در میان انجام دهند. این به این معنی می باشد که همیشه اسپرم سالم برای برخورد با تخمک در زمانی که از تخمدان آزاد می شود وجود خواهد داشت.
به پشت خوابیدن پس از مقاربت شانس باردار شدن را افزایش می دهد زیرا تحقیقات علمی انجام شده نشان داده که این عمل از خارج شدن اسپرم از بدن زن جلوگیری می کند.
پژوهشگران هلندی در سال 2000 آزمایشی را انجام دادند که نتیجه تحقیقات آن ها حاکی از آن است که خانم هایی که پس از تزریق اسپرم به مدت 15 دقیقه به حالت افقی دراز می کشند 50 درصد شانس باردار شدن آنها نسبت به خانم هایی که بلافاصله پس از تزریق اسپرم از جای خود برمی خیزند، بیشتر است.
خرافه های بارداری را بدانید !!
اگر به تازگی مادر شدهاید یا در شرف مادر شدن هستید حتماً از اطرافیان خود چیزهای میشنوید که نمیتواند درست یا غلط بودن آنها را تشخیص دهید؛ 9 تا از معروفترین تین خرافات عبارتند از؛
1- «اگر شکمت تیز شدی،
حتماً پسردار میشی» یا «حالا که شکمت پهن شده دختر میزایی». شاید یکی از مسخرهترین
و البته محبوبترین باورهای غلط بارداری همین اصول تعیین جنسیتی باشد که بدون
کوچکترین مدرک مستند علمی نسل به نسل در خانوادهها میگردد. شاید زمانی که
سونوگرافی و آمنیوسنتز اختراع نشده بودند، حدس درست اطرافیان درباره جنسیت جنین
کار خارقالعادهای بوده و هرکس باردار میشد، ابتدا سری به پیشگوی جنسیت میزد
اما امروزه اثبات شده که تمام تغییرات ظاهری و داخلی بدن مادر در دوران بارداری
دلایل علمی دارد و هیچ ارتباطی هم به جنسیت فرزندش ندارد. یادتان باشد که شکل شکم
مادر به ماهیت منحصر بهفرد او بستگی دارد.
2- «صورتت گرده! دختر داری» یا «پهلوهایت بزرگ شده! پسر داری». اضافه وزن خانم باردار به دلیل وزن جنین، مایع آمنیوتیک و چربیهایی است که در بدنش ذخیره میشود. اگر چربیهای خانمی در این دوران پشت رانهایش جمع شده، حتماً اگر باردار هم نبوده و چاق میشد، اضافه وزنش در آن ناحیه بیشتر بود و این قضیه ربطی به جنس بچه ندارد.
3- «اگر دستهات رو ببری
بالای سرت، بند ناف دور سر بچهات میپیچه». حرکات اندامهای بالایی کوچکترین
تأثیری بر اندامهای میانی و تحتانی ندارند. متخصصان زنان و
زایمان به مادران باردار توصیه میکنند که در دوران بارداری به کلاسهای آمادگی
بارداری بروند و تمرینهای ورزشی مخصوص این دوران را انجام دهند. ورزش مناسب برای
مادر باردار بسیار مفید است و اگر قرار بود با بالا بردن دست، بند ناف دور گردن
بچه بپیچد، الان جمعیت کره زمین اینقدر زیاد نبود. البته احتمال پیچیدن بند ناف
دور گردن جنین وجود دارد اما همگی به وضعیت رحم مادر مربوط میشوند نه دستهای
مادر.
4- «اگر به آدم زشت نگاه
کنی، بچهات شبیهاش میشه!» اول اینکه صورت زیبای ظاهر شرط نیست! دوم، زشتی یا
زیبایی، نسبی و سلیقهای است و سوم، تمام ویژگیهای جسمی هر فردی به ژنهایی که
مادر و پدرش به او بخشیدهاند، بستگی دارد و بنا به قوانین علم پیچیده ژنتیک، هر
بچهای مخلوطی از ژنهای خانواده مادر و پدرش را بروز میدهد.
5- «اگر به ماه گرفتگی
نگاه کنی، بچهات لب شکری میشه.» لب شکری مرا یاد یک چیز میاندازند، اصغر
مهربان داستان زیبای بادبادک باز اما گذشتگان و بعضی از امروزیها چنین نظری
ندارند. آنها معتقدند که خسوف، نیشی است که رخ ماه را زده است و اگر زن باردار به
آن نگاه کند، همین بالا سر فرزندش میآید و به همین دلیل مادر باید همیشه یک سنجاق
تیز به لباسش وصل کند تا این بلا دفع شود اما این داستان عجیب هیچ توجیه علمیای
ندارد و لبشکری شدن به دنبال عوامل پیچیده ژنتیکی و محیطی در افراد بروز میکند
نه پدیدههای نجومی آمیخته با گزیدگی.
6- «مبادا در دوران
بارداری وارد وان شوی! آب کثیف جنین را مریض میکند.» آبی ولرم با دمای ملایم برای
مادر باردار بسیار آرامش بخش است به خصوص در ماههای پایانی بارداری. بابت کثیف
بودن آن وان و رسیدن آن به جنین هم نگران نباشید زیرا جنین در پوششی مخاطی در کیسه
آمنیوتیکی قرار گرفته و آب وان به او نمیرسد.
7- «اگه سر دلت میسوزه
بچهات پر مو میشه.» تعداد فولیکولهای وی هر فرد به ویژگیهای ژنتیکی او بستگی
دارد که از شمار و همسرتان به ارث برده است. سوزش سر دل در دوران
بارداری، ناشی از عواملی چون حساسیت بیشتر بافتهای دستگاه گوارش به هورمونهای
دوران بارداری و فشار رحم به معده است.
8- «اگه زیاد میوه نخوری،
بچهات موقع دنیا اومدن کثیف میشه.» خوردن میوه از عادتهای تغذیهای بسیار خوب
و سالم است به خصوص، در دوران بارداری زیرا این گروه خوراکیها مقدار زیادی
ویتامین، موادمعدنی و فیبر را به بدنتان میرسانند اما هیچ ربطی به وجود داشتن
یا نداشتن چربی و خونابه روی بدن نوزاد ندارد. متأسفانه همه انتظار دارند وقتی
فرزندشان از رحمشان خارج میشود، مثل آن بچههای سفید و تپل تبلیغات تلویزیون
باشد اما همه نوزادان در بدو تولد بالایهای از چربی محافظ به نام ورنیکس پوشیده
شدهاند.
9- «اگه شیر و پنیر زیادی
بخوری سر بچهات جوش سفید میزنه». کلاه گهوارهای، جوشهای سفیدی که روی سر
بسیاری از نوزادان وجود دارد، ناشی از مقدار زیاد چربی در جمجمه نوزاد است؛ این
جوشها معمول و بیخطر هستند و ایجاد آنها ربطی به میزان لبنیاتی که مادر مصرف
کرده ندارد. یادتان باشد لبنیات از مهمترین و ضروریترین مواد غذایی دوران
بارداری است و کلسیم این گروه برای رشد جنین حیاتی است.
خانم ها لطفا توجه کنید!
مصرف قرص ضد بارداری، زنان را باهوش تر می کند.
محققان در یک پژوهش جدید ادعا کرده اند که قرص ضد بارداری نه تنها احتمال حاملگی های ناخواسته را کاهش می دهد بلکه هم چنین زنان را باهوش تر می کند.
محققان ادعا کرده اند که قرص های کنترل بارداری به رشد سلولهای
خاکستری مغز که برای مهارت های اجتماعی و حافظه مفید و ضروری هستند، کمک می کند.
محققان دانشگاه سالزبورگ در اتریش دریافته اند که قرص های ضد بارداری،
اندازه قسمت های خاص از مغز زنان را افزایش می دهند، حافظه و مهارتهای اجتماعی را
بهبود می بخشند و بخش مکالمه در ذهن را تقویت می کنند.
به گفته محققان، این قرص ها اندازه مغز را تا ۳ درصد
بزرگتر می کنند و به این ترتیب عملکرد مغزی بهبود پیدا می کند.
محققان در این پژوهش تصاویر با رزولوشن بالا را که از مغزهای زنان در صورت
مصرف این قرص ها یا عدم مصرف آنها تهیه شده بود مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
پژوهشگران می گویند: هورمونهای جنسی موجود در این قرص ها به طور آشکار
تاثیر قابل توجهی روی مغز زنان بر جای می گذارند.
این تحقیق در مجله «تحقیق مغز» منتشر شده است.